LYO V: Nitel Araştırma: Temeller, Teknikler, Yenilikler

İçerik

Nitel araştırmalar, sosyal bilimlerde insanların davranışlarını, düşüncelerini ve sosyal etkileşimlerini derinlemesine anlamak için önemli bir yöntemdir. Bu tür araştırmalar, katılımcıların bakış açılarını, anlam, değer ve deneyim dünyalarını keşfederek karmaşık sosyal olguları çözümlemeye katkıda bulunur. Esnek yapıları, yeni sorulara uyum sağlama imkanı tanırken, kültürel bağlamı göz önünde bulundurarak daha bütünsel bir anlayış sunar. Nitel araştırmalar, insan odaklı yaklaşımlarıyla bireylerin kendi hikayelerini anlatmalarına olanak tanır ve bu sayede sosyal bilimlerde etik ve empatik bir araştırma süreci sağlar. Bu özellikleriyle, sosyal bilimlerin temel yapı taşlarından biridir ve araştırma süreçleri özenle yürütülmelidir.

Bu ihtiyaçtan hareketle Toplumsal Yapı Araştırmaları Programı’nın yürüttüğü Lisansüstü Yaz Okulu’nun 2024’deki konusu “Nitel Araştırma: Temeller, Teknikler, Yenilikler” olarak belirlenmiştir. Lisansüstü düzeyde çalışma yapan öğrencilerin katılacağı 13 saatlik eğitim programında üç gün boyunca uygulamalı dersler verilecektir.

Son başvuru tarihi: 28 Ağustos 2024

Başvuru Çağrısı  - Başvuru

Kapsam

“Nitel Araştırma: Temeller, Teknikler, Yenilikler” konulu yaz okulunda katılımcılara aşağıdaki konular üzerinde yoğunlaşacakları uygulamalı dersler sunulacaktır:

Zor Konularda ve Mekanlarda Nitel Araştırma

Bu ders, nitel araştırmanın temel mantığını, sahadaki veriye erişimin önemini ve zor konular ile ortamlarda nasıl uygulanacağını incelemektedir. Hassas ve karmaşık durumlarda veri toplama teknikleri, etik kurallar ve güvenlik hususları hakkında kapsamlı bilgi sahibi olacaklardır.

Nitel Araştırma Tasarımı

Bu derste, etkili bir nitel araştırma projesinin tasarımı iki zaman aralığına odaklanarak işlenecektir: (1) Araştırma sorusunun zihinde ilk uyandığı an ile ilk verinin toplanması arasındaki süreç ve (2) veri toplamaya başladıktan sonra gerek duyulan uyarlamaların yapılması. Bu çerçevede, özellikle uygun örneklem seçimi ve nitel araştırmaya yeni başlayanların tasarım konusunda sıklıkla karşılaştığı zorluklar ele alınacaktır.

Nitel Desenler: Neye Göre Seçiyoruz, Farkları Neler?

Bu ders, nitel araştırmalarda desenlerin önemi, seçimi ve farklarının anlaşılmasını ele alacaktır. Araştırma desenlerinin temel ilkelerini ve uygulama yöntemlerini detaylandırarak, bu desenlerin hangi durumlarda tercih edildiğini incelemeyi ve araştırmacıların doğru desen seçimi yapma konusunda bilgilerini artırmayı amaçlamaktadır.  

Nitel Veri Analizi (MAXQDA Uygulamalı)

Bu derste nitel araştırmalar kapsamında elde edilen verilerin analiz edilmesine ilişkin yol ve yöntemler anlatılacaktır. Bu bağlamda nitel kodlamanın kapsamı ve türleri ele alınacaktır. Aynı zamanda nitel veri analiz yazılımlarından biri olan MAXQDA ile nitel verilerin analizine ilişkin örnek bir uygulama yapılacaktır.

Nitel Araştırmada Görüşme Soruları Hazırlanması

Bu ders, farklı disiplinlerde yapılan nitel çalışmalarda sıkça kullanılan mülakat yöntemini, özellikle yarı-yapılandırılmış görüşmeleri ele alacaktır. Temel konular arasında araştırma ve görüşme sorularının ayrıştırılması, sonda ve takip sorularının kullanımı, tek katmanlı ve odaklı soru oluşturma teknikleri bulunmaktadır. Ayrıca, açık uçlu sorular hazırlamanın önemi ve analitik, çıkarımsal ya da yargılayıcı sorulardan kaçınma gibi konular açıklanacaktır.

Nitel Analizi Yazıya Geçirmek

Bu derste, verinin tutarlı ve bütünlüklü şekilde yorumlanması ve yazıya geçirilmesi üzerine odaklanılacaktır. Katılımcılar, verilerin analiz için sıralanması, gruplandırılması ve yorumlanması süreçlerini öğrenecektir. Ayrıca, raporlama ve yazma aşamalarında giriş yazma, ilişkilendirme, örneklendirme, argümantasyon ve sonuçlandırma gibi teknikleri deneyimleyeceklerdir.

Kurullar

Düzenleme Kurulu

Prof. Dr. Mahmut Hakkı Akın, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Elyesa Koytak, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dr. Merve Akkuş Güvendi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Eğitmenler

Prof. Dr. Alev Erkilet, İbn Haldun Üniversitesi

Doç. Dr. Cenk Beyaz, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Alperen Manisalıgil, Boğaziçi Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Polat, Boğaziçi Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Kurnaz, Karabük Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Elyesa Koytak, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Program

Toplumsal Yapı Araştırmaları Lisansüstü Yaz Okulu Programı

“Nitel Araştırma: Temeller, Teknikler, Yenilikler”

10-12 Eylül 2024, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dökümanlar

TYAP LYO V Başvuru Çağrısı