TYAA’da 'Türkiye'nin Demografisi' Konuşuldu

Bu sene beşincisi düzenlenen Toplumsal Yapı Araştırmaları Atölyesi, “Türkiye’nin Demografisi”ne dikkat çekti. 8 Mart 2022’de İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nde yoğun bir katılımla gerçekleştirilen atölye, demografi alanında çalışan araştırmacıları bir araya getirdi.

İşgücü piyasalarından göreli yoksunluğa, çocuk sahibi olma deneyiminden gençliğe pek çok konunun tartışıldığı atölyenin ilk oturumu, Prof. Dr. Lütfi Sunar'ın açılış konuşmasıyla başladı. Sunar, toplumsal yapının temel konularından olan demografi konusunda akademik birikimden beslenen veri temelli çalışmaların az olduğunu ve buna katkı sağlamak amacıyla atölyenin konusunun bu sene demografi olarak belirlendiğini belirtti.

Atölyenin ilk oturumunda Dr. Caner Özdemir ve Dr. Dilek Yıldız’ın beşeri sermayenin ölçüm kriterlerini eleştirel bir süzgeçten geçirdiği "Türkiye'de Çalışma Çağındaki Nüfusun Beşeri Sermayesi (1970-2050)" adlı sunumuyla başladı. Kovid-19 pandemi döneminde eğitim gören kuşakların öğrenme kaybının yüksekliği olasılığı, Özdemir'in dikkat çektiği noktalardan biri oldu. İlk oturumun ikinci sunumu Doç. Dr. Şenol Baştürk ve Araş. Gör. Gözde Soysal’ın "Türkiye İşgücü Piyasalarında Bir Yaş Cezalandırması Var Mı?" adlı sunumuyla devam etti. Baştürk, işgücü piyasalarındaki klasik eğilimin dönüşmekte olduğuna, bu dönüşüm neticesinde piyasalarda yaş bakımından gerçekleşen dezavantajın 40'lı yaşlara kadar çekildiğini ifade etti. İlk oturumun son konuşmacısı, "Demografik Perspektiften Türkiye'de Gençlik" sunumuyla Prof. Dr. Yunus Kaya oldu. Kaya, gençliği betimleyen temel özelliklere TÜİK verileri ve Gençlik Araştırması sonuçları vasıtasıyla sunduktan sonra gençliğin hayat tarzına dair bulguları betimledi.

Atölyenin ikinci oturumunda göreli yoksunluk, kırsalın çöküşü ve çocuk sahibi olma deneyimlerine yer verildi. İkinci oturumun ilk sunumunu gerçekleştiren Dr. Hasan Yeniçırak, "Birey-Temelli Göreli Yoksunluk Algısında Yaş ve Eğitimin Etkisi"ni ele alırken göreli yoksunluk algısının neden gençlerde daha yoğun bir şekilde görüldüğünü göreli yoksunluğun bir "zihin durumu" olması fikri üzerinden açıkladı. Bu oturumun ikinci sunumu ise Sinop ve Kastomu illeri bağlamında "Dışarıya Göç ve Kırsalın Küçülmesi Bağlamında Yaşlanma ve Yaşlı Bakımı" adlı çalışmasıyla Doç. Dr. Didem Danış tarafından gerçekleştirildi. Danış, yaşlı bakımı için gerekli kurum ihtiyacına karşın konuyla ilgili desteklerin çeşitli bakım ücretleriyle sağlandığına dikkat çekerek bu bölgelerde bakım evleri hususunda "utangaç piyasalaşma"nın gerçekleştiğine dikkat çekti. Atölyenin son konuşması ise Dr. Cenk Beyaz'ın yüksek doğurganlığın irrasyonel bir sapma olarak değerlendirilmesinin nitel bir sorgulamaya tabi tutulması ihtiyacına işaret eden "Evli Çiftlerin Çocuk Sahibi Olma Eğilimleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma" sunumuyla gerçekleşti. Lisansüstü öğrencilerin ve araştırmacıların yoğun katılımıyla gerçekleşen program değerlendirme oturumu ile sona erdi.