LYO IV: Hesaplamalı Sosyal Bilimler

İçerik

Hesaplamalı sosyal bilimler, günümüz karmaşık sosyal, ekonomik ve politik sorunlarını anlamak ve çözümlemek için hızla gelişen bir yaklaşımdır. Sunduğu yeni araçlar ve tekniklerle sosyal meselelerin büyük veri setleri üzerinden istatistiksel ve matematiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmesini sağlar. Bu yaklaşım, sosyal olayların daha iyi anlaşılmasını sağlarken politika ve karar alma süreçlerinde bilimsel temelli yaklaşımların benimsenmesine olanak tanır. Sosyal bilimcilerin öngörülerde bulunmasını, davranışları modellemesini ve gelecekteki eğilimleri analiz etmesini sağlayarak daha etkili politika önerileri geliştirme potansiyelini artırır. Sosyal sistemlerin anlaşılması ve iyileştirilmesi için büyük bir potansiyel sunar.

Bu ihtiyaçtan hareketle Toplumsal Yapı Araştırmaları Programı’nın yürüttüğü Lisansüstü Yaz Okulu’nun 2023’deki konusu “Hesaplamalı Sosyal Bilimler” olarak belirlenmiştir. 5-7 Eylül 2023 tarihlerinde İstanbul Medeniyet Üniversitesi'nde lisansüstü düzeyde çalışma yapan öğrencilerin katılacağı 18 saatlik eğitim programında, üç gün boyunca uygulamalı dersler verilecektir.

Son başvuru tarihi: 31 Temmuz 2023

Başvuru Çağrısı - Başvuru

Kapsam

“Hesaplamalı Sosyal Bilimler” konulu yaz okulunda katılımcılara aşağıdaki konular üzerinde yoğunlaşacakları uygulamalı dersler sunulacaktır:

 

Sosyal Bilimlerde Nicel Verinin Kullanımı

Bu derste, sosyal bilimcilerin toplumsal sorunlar ve insan davranışları hakkındaki önemli  soruları yanıtlamak için veri analizinin nasıl kullandığı tarama araştırması ve veri görselleştirme örnekleri üzerinden ele alınacaktır. Ders kapsamında katılımcılar R programını uygulamalı kullanarak veri analizi ve sunumu konusunda deneyim kazanacaklardır.

 

Sosyal Ağ Analizi

Katılımcılara sosyal ağların temel yapısını, etkileşimlerini ve işleyişini anlamaları için bir çerçeve sunacak derste, sosyal ağ analizinde temel kavramlar olmak üzere; çizge teorisi, ağ modellemesi, ağ çeşitleri, rassal ağ modelleri ve grup analizleri sunulacaktır. Ders kapsamında Pajek programının kullanımı uygulamalı olarak gösterilecektir.

 

Coğrafi Bilgi Sistemleri

Katılımcıların Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojisini, kullanım alanlarını ve temel kavramlarını öğrenecekleri atölyede; veri oluşturma, veri görüntüleme, coğrafi analiz yapma ve haritalama yöntemleri üzerinde durulacaktır. Ders kapsamında ArcGIS programının kullanımı uygulamalı olarak gösterilecektir.

 

Hesaplamalı Sosyal Bilimlerde Metin Analizi

Hesaplamalı sosyal bilimlerde önemli bileşenlerinden biri olan metin analizi, istatistiksel yöntemlerin birleşimini kullanarak metinlerdeki bilgileri çıkarmayı ve anlamlandırmayı amaçlar. Bu ders kapsamında analiz için kullanılan program ve yazılımlar tanıtılacak ve en temel metin analizi programlarından olan Voyant Tools üzerinden metin analizi uygulamaları yapılacaktır.

 

İlişkisel Ağ Analizleri

Ağ topolojisi ve ağ analizleri ilgili teorik bilginin yanısıra sosyal bilimlerdeki kullanımında ilişkisel ağ analizlerinin kullanım alanları tanıtılacaktır. Ders kapsamında Cytoscape programı ile pratik bir uygulama gerçekleştirilecektir.

 

Bibliyometrik Analiz

Bibliyometrik analiz, akademik literatürdeki yayınların ve alıntıların miktarı, dağılımı ve etkisi gibi özelliklerini inceleyen bir araştırma yöntemidir. Bu ders kapsamında, katılımcılara bibliyometrik analiz yöntemi ile belirli bir ülke, kurum veya araştırma programının bilimsel etkinliğini ve etkisini değerlendirmesi uygulamalı olarak gösterilecektir.

 

Yapay Zekanın Sosyal Analizde Kullanımı

Hızla gelişen yapay zeka teknolojilerinin sosyal analizdeki uygulamalarını ele alacak derste, yapay zekanın temel kavramları, yapay zeka teknolojilerinin sosyal bilimler alanında nasıl bir değişim ve yenilik getirebileceğini mevcut projeler üzerinden tartışılacaktır. Ders kapsamında ayrıca yapay zekanın sosyal bilimlerde kullanımının etik ve sorumluluk boyutları ele alınacaktır.

Kurullar

Düzenleme Kurulu

Prof. Dr. Lütfi Sunar, İstanbul Medeniyet Üniversitesi (Başkan)

Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Erkan Karabekmez, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Arş. Gör. Merve Akkuş Güvendi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

 

Eğitmenler

Prof. Dr. Bekir Gür, Hacettepe Üniversitesi

Prof. Dr. Hasan Güçlü, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Erkan Karabekmez, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Dr. Öğr. Üyesi Ümit Güneş, Yıldız Teknik Üniversitesi

Emirhan Kabataş, PhD(c), Marmara Üniversitesi

Özge Eda Kaya, PhD(c), İstanbul Medeniyet Üniversitesi

Emine Öztaner, PhD(c), Koç Üniversitesi

Program

Toplumsal Yapı Araştırmaları Lisansüstü Yaz Okulu Programı

“Hesaplamalı Sosyal Bilimler”

5-7 Eylül 2023, İstanbul Medeniyet Üniversitesi

 

5 Eylül 2023

6 Eylül 2023

7  Eylül 2023

1. Ders: 10:00 - 17:00

Sosyal Bilimlerde

Nicel Verinin Kullanımı

Prof. Dr. Bekir Gür

2. Ders: 10:00 - 12:00

Sosyal Ağ Analizi

Prof. Dr. Hasan Güçlü

5. Ders: 10:00 – 12:00

İlişkisel Ağ Analizleri

Dr. Öğr. Üyesi M. Erkan Karabekmez

3. Ders: 13:00 – 15:00

Coğrafi Bilgi Sistemleri

Özge Eda Kaya

6. Ders: 13:00 – 15:00

Bibliyometrik Analiz

Dr. Öğr. Üyesi Ümit Güneş

4. Ders: 15:15 – 17:15

Hesaplamalı Sosyal Bilimlerde Metin Analizi

Emirhan Kabataş

7. Ders: 15:15 – 17:15

Yapay Zekanın Sosyal Analizde Kullanımı

Emine Öztaner

Ekip

Bekir S. Gür
Bekir S. Gür

Seminer Sunucusu

Hasan Güçlü
Hasan Güçlü

Seminer Sunucusu

Ümit Güneş
Ümit Güneş

Seminer Sunucusu

Özge Eda Kaya
Özge Eda Kaya

Seminer Sunucusu

Emirhan Kabataş
Emirhan Kabataş

Seminer Sunucusu

Emine Öztaner
Emine Öztaner

Seminer Sunucusu

Dökümanlar